Türkiye Enfeksiyon Hastalıkları Ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği (EKMUD) Bildirisi: Yaşlılara Saygı Haftası

Saygıdeğer Üyelerimiz ve Kamuoyu,

Her yıl 18-24 Mart tarihleri arasında kutlanan "Yaşlılara Saygı Haftası", yaşlı bireylerin haklarına, yaşam kalitesine ve sağlık hizmetlerine erişimine dikkat çekmek için önemli bir farkındalık haftasıdır. Dünya genelinde ve ülkemizde yaşlı nüfus oranı hızla artmakta, bu durum sosyal, ekonomik ve sağlık alanlarında kapsamlı düzenlemeler gerektirmektedir. Birleşmiş Milletler (BM) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre, 2050 yılına kadar 60 yaş ve üzeri bireylerin sayısının iki katına çıkarak 2,1 milyara ulaşması, 80 yaş ve üzeri bireylerin sayısının ise 2020 ile 2050 arasında üç katına çıkarak 426 milyona ulaşacağı öngörülmektedir. Bu demografik değişim, yaşlı dostu sağlık hizmetleri, sosyal politikalar ve bakım sistemlerinin güçlendirilmesini zorunlu kılmaktadır.

Türkiye de bu küresel eğilime paralel olarak yaşlanma sürecine hızla girmektedir. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2024 verilerine göre, ülkemizde toplam 26 milyon 599 bin 261 haneden 6 milyon 726 bin 583’ünde en az bir yaşlı birey yaşamaktadır ve hanelerin %25,3’ünde en az bir yaşlı birey bulunmaktadır. Yaşlı nüfusun 2030’da %12,9, 2040’ta %16,3, 2060’ta %22,6’ya ulaşması beklenirken, yaşlı bağımlılık oranının 2040’ta %25,3, 2075’te ise %43,6 olacağı öngörülmektedir.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın 2024 araştırması, 50 yaş ve üzeri bireylerin yaşam koşullarını inceleyerek yaşlı nüfusa yönelik politikaların geliştirilmesine katkı sağlamayı amaçlamıştır. Bu araştırmaya göre, 65 yaş ve üzerindeki bireylerin %78,7’sinde en az bir kronik hastalık bulunmakta, görme, duyma ve yürüme gibi işlevsel zorluklar yaygın olarak görülmektedir. Bu yaş grubundaki bireylerin yalnızca %22,7’si sağlık durumunu iyi veya çok iyi olarak değerlendirirken, %8,7’si engelli sağlık kurulu raporuna sahiptir. Elde edilen veriler, yaşlı bireylerin sağlık ve sosyal hizmetlere erişiminin güçlendirilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır.

Yaşlanma süreci, bağışıklık sisteminde doğal değişikliklere yol açarak yaşlı bireyleri enfeksiyonlara karşı daha savunmasız hale getirmektedir. Solunum yolu enfeksiyonları, üriner sistem enfeksiyonları ve deri enfeksiyonları yaşlı bireylerde daha sık görülmekte olup, bu nedenle enfeksiyonlardan korunmak için bağışıklık sistemini güçlendirecek sağlıklı yaşam alışkanlıkları benimsenmeli, el hijyenine dikkat edilmeli, aşılar düzenli olarak önerilere uygun şekilde yaptırılmalıdır. Ayrıca yaşlı bireylerin sosyal hayata katılımı teşvik edilerek yalnızlık ve izolasyon önlenmelidir. EKMUD olarak, yaşlı nüfusun enfeksiyon hastalıklarına karşı korunması, bilinçlendirme çalışmalarının desteklenmesi ve sağlık politikalarının geliştirilmesi için çalışmalar yürütmekte, toplumun yaşlı bireylerin sağlık ve yaşam koşullarına yönelik farkındalığını artırmayı amaçlamaktayız.

Türkiye EKMUD Geriatrik Enfeksiyonlar Çalışma Grubu olarak, Yaşlılara Saygı Haftası vesilesiyle, yaşlı bireylerin sağlık ve sosyal hizmetlere erişimini güçlendirecek politikaların hayata geçirilmesinin ve toplumun her bireyinin bu sürece destek olmasının önemini bir kez daha vurguluyoruz. Yaşlı nüfusun artan sağlık ihtiyaçlarına dikkat çekerek, enfeksiyon hastalıkları başta olmak üzere, yaşlı bireylerin sağlığını koruyacak kapsamlı önlemlerin alınmasını savunuyoruz. Bu haftanın, yalnızca farkındalık oluşturmakla kalmayıp, yaşlı bireylerin yaşam kalitesini artıracak somut adımların atılmasına vesile olmasını temenni ediyoruz.

Saygılarımızla,
Türkiye Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği (EKMUD)