Dr. Dilek Yıldız Sevgi

27 yaşında erkek, dört yıl önce HIV tanısı almıştır. Antiretroviral tedavi olarak, tenofovir + emtrisitabin + efavirenz kullanmaktadır. Üç yıl boyunca HIV RNA saptanamaz devam etmiştir. Sigorta problemi nedeni ile son altı aydır tedavi uyumsuzluğu olan hastanın CD4: 610 hücre/ mm3, HIV RNA düzeyi 7.360 kopya/ ml saptanmıştır. Yapılan direnç testinde M184V ve K103N mutasyonları saptanmıştır. Bildirilen başka bir mutasyonu yoktur.

Hasta için en uygun tedavi rejimi aşağıdakilerden hangisidir?

 
Abacavir + Lamivudin + Dolutegravir Yanlış Cevap
Virolojik başarısızlık nedeniyle değiştirilen rejimde genetik bariyer en az 2, tercihen 3 olmalıdır. Genetik bariyer, ilaca dirençle ve duyarlılıkla ilişkilendirilmiş mutasyonlar ve ilacın etkinlik gücü ile doğrudan ilişkilidir. M184V / I, lamivudinve emtricitabineiçin yüksek seviye in vitro direnç ve abakavire düşük seviye direnç sağlar. Abacavir + Lamivudin + Dolutegravir iyi performans göstermesi beklenmez. Çünkü abacavir ve lamivudinin her ikisi de M184V mutasyonuyla tehlikeye girer, bu yüzden bu rejimden kaçınmak gerekir.
 
Abacavir + Lamivudin + Lopinavir + Ritonavir Yanlış cevap
M184V / I, lamivudinve emtricitabineiçin yüksek seviye in vitro direnç ve abakavire düşük seviye direnç sağladığı için abacavir+ lamivudin + lopinavir + ritonavir rejiminin iyi performans göstermesi beklenmez.
 
Tenofovir + Emtricitabin + Efavirenz Yanlış Cevap
K103N mutasyonu, tenofovir + emtrisitabin + efavirenz rejiminde olan hastalarda gelişmekte olan en yaygın direnç mutasyonudur. K103N mutasyonu, efavirenz ve nevirapinin antiviral etkisini belirgin şekilde azaltır, ancak doravirin, etravirin veya rilpivirini önemli ölçüde etkilemez. Bu mutasyon bir kez geliştiğinde efavirenz veya nevirapinin devam etmesinin bir yararı yoktur. Ayrıca, K103N mutasyonunun geliştirilmesinden sonra devam eden efavirenz tavsiye edilmez. Çünkü daha sonra diğer non nükleozid analogları mutasyonları gelişebilir.
 
Tenofovir + Emtricitabin + Darunavir + Ritonavir Doğru Cevap
M184V / I, lamivudin veya emtrisitabin ile devam eden tedaviye kontrendikasyonlar değildir. Çünkü zidovudin, tenofovir, ve stavudine duyarlılığı arttırır. HIV-1 replikasyonunda klinik olarak anlamlı azalmalarla ilişkilidir. Hastada tenofovir + emtricitabine tedavisine darunavir + ritonavir ya da dolutegravir eklenerek viral supresyon sağlanabilir.
 
Zidovudin + Lamivudin + Nevirapin Yanlış cevap
K103N mutasyonu, tenofovir + emtrisitabin + efavirenz rejiminde olan hastalarda gelişmekte olan en yaygın direnç mutasyonudur. K103N mutasyonu, efavirenz ve nevirapinin antiviral etkisini belirgin şekilde azaltır, ancak doravirin, etravirin veya rilpivirini önemli ölçüde etkilemez. Bu mutasyon bir kez geliştiğinde efavirenz veya nevirapinin devam etmesinin bir yararı yoktur. Ayrıca, K103N mutasyonunun geliştirilmesinden sonra devam eden efavirenz tavsiye edilmez. Çünkü daha sonra diğer non nükleozid analogları mutasyonları gelişebilir.